تفاوت صابون و پن شستشوی صورت چیست؟ + [بررسی انواع پن]
پاکسازی پوست صورت با شوینده‌های مختلف، یکی از مواردی است که باید برای حفظ سلامت، طراوت و شادابی به‌صورت منظم و روزانه انجام شود. استفاده از صابون برای شستن صورت، اگرچه می‌تواند آلودگی‌های روی سطح پوست را از بین ببرد اما به همراه آن، چربی طبیعی پوست را نیز نابود می‌کند. برای حل این مشکل، نوعی شوینده جدید به نام پن به بازار آمده است. در این مقاله، در رابطه با تفاوت صابون و پن و همچنین، انواع پن‌های مناسب برای پوست صورت صحبت خواهیم کرد.
صابون نوعی نمک از اسیدهای چرب است که از ترکیب چربی‌های حیوانی یا گیاهی به همراه آب قلیایی به‌دست می‌آید و می‌تواند چربی‌ها را در خود حل کند. صابون‌ها در گذشته و حتی امروزه، به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین و تقریبا کارآمدترین شوینده‌ها برای پاکسازی پوست به‌کار می‌روند.
استفاده از این ماده اگرچه می‌تواند نقش یک پاک‌کننده خوب را بازی کند، اما به دلیل عدم هماهنگی آن با pH پوست انسان و قابلیت از بین بردن چربی طبیعی پوست، باعث خشکی و بروز حساسیت در پوست می‌شود. ازاین‌رو، به‌کارگیری این ماده برای پاکسازی پوست به‌ویژه در ناحیه صورت، چندان توصیه نمی‌شود و استفاده از آن برای پوست‌های حساس یا مستعد اگزما، می‌تواند باعث ایجاد آسیب‌های عمیق در پوست شود.
سوال بسیار مهمی که برای افراد در مواجه شدن با صابون و پن ایجاد می‌شود، این است که تفاوت صابون و پن در چیست و چرا بهتر است از پن به جای صابون برای پاکسازی صورت استفاده کنیم؟
در پاسخ به این سوال باید بگوییم که پن، از لحاظ ظاهری بسیار شبیه به صابون است و حتی ممکن است این دو را با یکدیگر اشتباه بگیرید؛ اما در عمل این‌طور نیست. ساختار و ترکیبات به‌کاررفته در تولید پن، کاملا با صابون متفاوت است. این شوینده، دارای pH اسیدی و نزدیک به پوست صورت است و در نتیجه، صرفا آلودگی‌های سطح پوست را از بین می‌برد و چربی طبیعی پوست را حفظ خواهد کرد.
یکی از مواردی که به‌عنوان تفاوت صابون و پن در نظر گرفته می‌شود، ترکیبات موجود در این دو ماده است. اولین نمونه صابون‌ها، از چربی‌های طبیعی یا گیاهی که با آب قلیایی عمل‌آوری شده بودند، تولید می‌شدند و تنها کارایی آن‌ها، از بین بردن تمام چربی‌های موجود بر روی سطح موردنظر بود؛ هدفی که علاوه بر آلودگی، چربی مفید پوست را نیز قربانی می‌کرد.
در مقابل، در پن‌ها از ترکیباتی به نام «سوفکتانت‌های مصنوعی» استفاده می‌شود که از نظر ساختاری با ترکیبات صابون بسیار متفاوت‌اند. این ترکیبات شامل موادی مانند «سدیم کوکوئیل ایزیونات»، «سولفوسوکسینات‌ها»، «سولفونات آلفا الفین»، «آلکیل گلیسیریل اتر سولفونات»، «سولفات سدیم کوکوئیل مونوگلیسرید» و «بتینس» هستند که اثرات ملایم شستشوی این ماده را به‌عنوان تفاوت صابون و پن، ایجاد خواهند کرد.
تفاوت صابون و پن در تنوع مدل‌های آن‌ها نیز قابل توجه است. صابون‌های شستشوی بدن و صورت، معمولا تنوع زیادی ندارند و صرفا رایحه‌های مختلفی به آن‌ها اضافه می‌شود، اما در عمل، همان کارایی را دارند و باعث خشکی پوست می‌شوند. در مقابل، پن‌ها بر اساس هر نوع پوست؛ کارایی ویژه‌ای را ارائه می‌دهند. پرکاربردترین انواع پن‌ها عبارت‌اند از:
۱. پن ویژه پوست‌های چرب
فرق پن و صابون ویژه پوست چرب، در این است که صابون‌هایی که به اصطلاح برای پوست‌های چرب تولید می‌شوند، چربی پوست را تا حد زیادی از بین می‌برند و فرد با تصور از بین رفتن مشکل خود، با ادامه مصرف این شوینده، پوستش را به سمت ابتلا به خشکی بیش‌ازحد و اگزما خواهد کشاند.
در مقابل، پن‌های ویژه پوست‌های چرب به‌جای از بین بردن چربی پوست، سطح ترشح آن را کنترل کرده و محیط را برای رشد جوش‌های پوستی نامناسب می‌کنند؛ همچنین، با حفظ pH طبیعی پوست، رطوبت و شادابی آن را نیز کنترل خواهند کرد.
۲. پن آبرسان
برای افراد مبتلا به خشکی پوست یا اگزما، استفاده از شوینده‌های آبرسان ضروری است. پن‌های آبرسان، فرمولاسیون خاصی دارند که علاوه بر حفظ رطوبت طبیعی پوست، مواد مغذی و موردنیاز آن را تامین کرده و از خشکی بیش‌ازحد پوست شما جلوگیری می‌کند. این مورد نیز، جزو تفاوت صابون و پن است زیرا صابون‌ها، معمولا اثرات آبرسانی بر روی پوست را ندارند.
۳. پن لایه‌بردار پوست
علاوه بر حفظ رطوبت و چربی پوست، از بین بردن لایه‌های سلولی مرده از سطح آن، می‌تواند در حفظ شادابی و جوان‌سازی پوست نیز، تاثیر بسیار زیادی داشته باشد. پن‌های لایه‌بردار، می‌توانند با حذف بخش‌های مرده پوست، باعث جوان‌سازی و روشن شدن آن شوند.
البته باید در نظر داشته باشید که این شوینده‌ها، می‌توانند اثرات مخربی نیز بر روی پوست‌های حساس داشته باشند، ازاین‌رو، بهتر است پیش از مصرف این مواد، با پزشک متخصص پوست نیز مشورت کنید.
تفاوت صابون و پن در از بین بردن لکه‌های پوستی، یکی از مواردی است که باید در هنگام خرید و استفاده از هر یک از این مواد، در نظر داشته باشید. صابون‌ها، معمولا اثرات ضد لک خاصی ندارند و در مواردی نیز، می‌توانند باعث بروز لک‌های پوستی شوند.
در مقابل، برخی از مدل‌های پن به دلیل دارا بودن ترکیباتی مانند «زینک سالیسیلات»، «اسید لاکتیک» و برخی از ویتامین‌ها مانند B5 و E، می‌توانند با اثر لایه‌برداری خود و حذف سلول‌های مرده از سطح پوست، به کم‌رنگ‌تر شدن لکه‌های پوستی کمک کنند. استفاده از این نوع پن‌ها اگرچه می‌تواند مفید باشد، اما بهتر است برای پیشگیری از حساس‌تر شدن پوست، صرفا ۲ مرتبه در روز استفاده شود.
۵. پن روشن‌کننده پوست صورت
این پن‌ها نیز، اثری مشابه پن‌های ضد لک و لایه‌بردار دارند و با کم‌رنگ‌تر کردن لکه‌ها و ضایعات پوستی و لایه‌برداری سطحی، باعث افزایش روشنایی پوست می‌شوند. استفاده از این نوع پن نیز، بهتر است با مشورت با پزشک انجام شود زیرا برای پوست‌های حساس و مستعد خشکی و اگزما، می‌تواند اثرات نامطلوب و آزاردهنده‌ای را ایجاد کند.
در جدول زیر می‌توانید انواع پن شستشوی صورت را بر اساس ویژگی موردنظرتان مشاهده و بررسی کنید.
بزرگ‌ترین و مهم‌ترین تفاوت صابون و پن، ترکیبات به‌کاررفته در تولید آن‌هاست. این ترکیبات در صابون‌ها، با از بین بردن تمام چربی‌های سطح پوست شامل آلودگی و چربی‌های مفید پوست، باعث بروز خشکی و حساسیت در این بخش از بدن می‌شوند. در مقابل، در پن‌ها از ترکیبات ملایم‌تری استفاده شده است که با وجود پاکسازی پوست، چربی و رطوبت طبیعی آن را حفظ کرده و نقش بسیار مهمی در حفظ سلامت پوست دارند.
